ประตูน้ำเหล็กหล่อ หรือที่รู้จักกันในชื่อประตูน้ำเหล็กหล่อลิ้นยกเป็นวาล์วที่เปิดขึ้นโดยการยกลิ้นของประตูน้ำออกจากเส้นทางการไหลของของเหลว ลักษณะที่แตกต่างของ Gate Valve (เกทวาล์ว) คือพื้นผิวการปิดผนึกระหว่างประตูน้ำและหน้าสัมผัส (seat) ซึ่งเป็นระนาบ ดังนั้น ประตูน้ำเหล็กหล่อ จึงมักถูกใช้เมื่อต้องการการไหลของของเหลวแบบเส้นตรงและมีข้อจำกัดไม่มาก ลิ้นของประตูน้ำส่วนใหญ่จะเป็นรูปแบบลิ่ม แต่ก็สามารถเป็นรูปแบบขนานได้
การใช้งานทั่วไป
ประตูน้ำเหล็กหล่อ ถูกใช้เพื่อปล่อยผ่านหรือป้องกันการไหลของของเหลว และโดยทั่วไป ประตูน้ำเหล็กหล่อ จะถูกใช้สำหรับควบคุมการเปิด-ปิดมากกว่าควบคุมการไหล เนื่องจากความสามารถในการตัดการผ่านของเหลวนี้ Gate Valve (เกทวาล์ว) จึงถูกใช้ในอุตสาหกรรมปิโตรเลียม ในการเปิด Gate Valve (เกทวาล์ว) เส้นทางการไหลจะถูกขยายออกในลักษณะทุกทิศทุกทางตามเปอร์เซ็นต์ของการเปิด นั่นแปลว่าอัตราการไหลจะไม่เปลี่ยนแปลงไปตามการเคลื่อนที่ของก้านยก (stem) การเปลี่ยนแปลงการไหลส่วนใหญ่เกิดขึ้นใกล้จุดปิดด้วยความเร็วของเหลวที่ค่อนข้างแรง เป็นเหตุให้ประตูและหน้าสัมผัส (seat) สึกหรอและเกิดการรั่วไหลหากใช้เพื่อควบคุมการไหล ซึ่งการเปิดประตูเพียงบางส่วนมีแนวโน้มทำให้เกิดการสั่นจากการไหลของของเหลว ดังนั้น การทำงานของ Gate Valve (เกทวาล์ว) จึงถูกออกแบบให้เปิดหรือปิดแบบเต็มที่ เมื่อเปิดอย่างเต็มที่เส้นทางการไหลจะไม่มีอุปสรรค เป็นผลให้สูญเสียแรงเสียดทานต่ำมาก
โครงสร้างของ Valve (วาล์ว)
ประตูน้ำเหล็กหล่อ ทำงานผ่านก้านเกลียวซึ่งเชื่อมต่อหัวขับ (ใช้มือหมุนหรือใช้มอเตอร์) ติดกับประตู และตัวก้านมีทั้งแบบ rising และ non-rising ขึ้นอยู่กับการทำงานของก้าน ตัวก้านแบบ rising จะถูกยึดกับลิ้น และยกขึ้น-ลงพร้อมกันขณะที่วาล์วกำลังทำงาน ซึ่งเป็นการบ่งชี้ตำแหน่งของวาล์ว หัวขับที่ทำหน้าที่เสมือนแป้นเกลียวจะหมุนวนรอบก้านเกลียวเพื่อเป็นตัวขับเคลื่อน ตัวก้านแบบ non-rising จะถูกยึดติดและถูกหมุนพร้อมกับหัวขับภายในส่วนของประตู ซึ่งอาจจะมีจุดชี้เกลียวที่ด้านบนสุดของก้านเพื่อบ่งชี้ตำแหน่งของวาล์ว เนื่องจากการเคลื่อนที่ของประตูจะถูกปิดอยู่ภายในวาล์ว ตัวก้านแบบ non-rising นี้จะถูกใช้สำหรับใต้ดินหรือที่ซึ่งมีช่องว่างแนวตั้งแบบจำกัด
ประตูน้ำเหล็กหล่อ อาจจะมีหน้าแปลน (flange) ที่ส่วนปลาย ซึ่งถูกเจาะตามมาตรฐานมิติหน้าแปลนที่เข้ากันได้กับท่อ โดยทั่วไป ประตูน้ำเหล็กหล่อ จะทำจากเหล็กหล่อ (cast iron) เหล็กเหนียว (ductile iron) เหล็กกล้าคาร์บอน (cast carbon steel) โลหะผสมทองแดงหรือดีบุกหรือสังกะสี (gunmetal) เหล็กกล้าไร้สนิมหรือสแตนเลสสตีล (stainless steel) เหล็กกล้าผสม (alloy steel) และเหล็ก forged หรือเหล็กคาร์บอนต่ำ (forged steel)